Недаступная перш для нашых шырот культура цяпер цудоўна расце на землях Гродзеншчыны.

Не толькі кукуруза, цукровыя буракі і бульбачка. З палёў зараз прыбіраюць і сланечнік. Ён не вельмі складаны ў доглядзе і выдатна сябе адчувае на нашых палях. Як гэта ўжо калісьці было з рапсам - заняцца вырошчваннем семак аграрыяў падштурхнула мода на "сваё". І ў асобных гаспадарках сланечнік ужо надыходзіць рапсу на пяткі. Дзе робяць стаўку на алейныя культуры і ці выгадна імі займацца ў Беларусі, даведаліся нашы карэспандэнты.

Насенне з шумам ляцяць у кузаў машыны у гаспадарцы Васілішкі пад Шчучынам прыбіраюць сланечнік. Недаступная перш для нашых шырот культура зараз выдатна расце на гродзенскіх землях. І ўраджай дае выдатны, цяпер нават вышэйшы за леташні – да 35 ц/га.

Насенне атрымаліся якасныя, амаль не патрабуюць сушкі. Яшчэ тыдзень – і ўвесь ураджай з поля прыбяруць. Сланечнік у “Васілішка” вырошчваюць ужо пяты сезон. Калі пачыналі з 50 га, то сёння 250.  Гэта трэць усіх плошчаў культуры ў вобласці. Усё аддадуць на корм быдлу – масла і макуха ўтрымоўваюць шмат найкаштоўнага для рацыёну жывёльных бялку, асновы для росту і развіцці. Ня трэба закупляць.

Сланечнік цалкам канкурэнт рапсу. Не складзены ў доглядзе, устойлівы да засухі, дае ў паўтара раза больш алею. Але вось расці хоча не ўсюды і патрабуе асаблівага падыходу пры сушцы. Таму пакуль рапс у кармленні жывёлы ўсё ж апора гаспадаркі. У тых жа «Васілішках» атрымалі рэкордны ўраджай – 6,6 тысяч тон. На палях ужо разрастаецца зімавы.

Нават 15 цэнтнераў на кожным гектары вельмі спатрэбяцца – рапс і ў рацыёне чалавека прадукт сягоння модны. Масла з яго ўжо выцясняе з паліц звыклае сланечнікавы. Праўда, працэс вытворчасці дастаткова складаны. Сямёна падаграваюць на пару, змякчаюць, адпраўляюць пад прэс і адціскаюць. Атрыманую вадкасць рафінуюць, дэзадаруюць і разліваюць. На гэтым заводзе – да 400 тон у месяц. Бяруць усё.

Але ў першую чаргу дзяржзаказ – на ўнутраным рынку застаецца да 80% аб’ёмаў. Камбінат удзельнічае ў вялікім сацыяльным эксперыменце. Яго сутнасць – звярнуць увагу беларусаў на карысны прадукт. І вынік ужо ёсць, і нават перасягнуў чаканні – за паўтара года спажыванне рапсавага алею ў краіне вырасла больш чым удвая.

Развіваць вытворчасць алейных, павялічваць перапрацоўку, забяспечыць сваёй сыравінай і адысці ад імпарту як на ферме, так і на паліцы магазіна. Усе магчымасці для гэтага сёння ёсць – клімат спрыяе, дазваляе высейваць новыя культуры. Галоўнае – не баяцца і спрабаваць. Не выключана, што ў найбліжэйшыя гады сланечнік знойдзе яшчэ больш месца пад беларускім сонцам і стане такім жа радавым, як той жа рапс, пшаніца ці кукуруза.

Глядзі навіны і праекты тэлеканала АНТ на YouTube