«Не адну рыдлёўку зламаў, пакуль сад пасадзіў»

Да пазаўрочных тэлефонных званкоў, ды яшчэ з незнаёмага нумара, стаўлюся з вызначанай асцярогай: жыццёвы досвед падказвае, што нічога добрага ад іх чакаць не прыходзіцца. Нажаль, меў рацыю: 26 лютага мне паведамілі, што памёр Уладзімір Часлававіч Серехан. Вядомы ў вобласці чалавек, выдатны спецыяліст і таленавіты кіраўнік, апошнія 15 гадоў ён узначальваў ААТ “Васілішкі” Шчучынскага раёна. І гэта дзякуючы яго ведам, навыкам, мэтанакіраванасці ў дасягненні намечанага “Васілішкі” сталі і лідэрам сельгасвытворчасці, і сапраўднай школай перадавога вопыту для работнікаў аграрнага сектара. Вельмі захацелася сказаць пра Уладзіміра Часлававіча, які заўчасна пайшоў, добрыя словы, успомніць…

З Уладзімірам Серэханам пазнаёміўся каля 20 гадоў таму. У той час я працаваў карэспандэнтам гродзенскай раённай газеты “Перспектыва”, а ён – намеснікам старшыні добра вядомага СВК “Прагрэс”. Упершыню выязджаючы ў сельгаскааператыў, загадзя быў упэўнены, што ў такой магутнай і эканамічна моцнай гаспадарцы і на такой сур’ёзнай пасадзе працуюць толькі высакакласныя спецыялісты. І ў гэтым пераканаўся на свае вочы. Уразіла яшчэ і тое, з якім клопатам і ўвагай Уладзімір Часлававіч ставіўся да людзей, сваіх падначаленых.

Усё яго жыццё было звязана з сялом. Нарадзіўся 21 сакавіка 1956 года ў вёсцы Шарупы Шчучынскага раёна. Пасля заканчэння сярэдняй школы вырашыў прадоўжыць вучобу ў Беларускім інстытуце механізацыі сельскай гаспадаркі. На жаль, паступіць на стацыянар не ўдалося: не хапіла балаў. Прыйшлося перавесціся на завочнае навучанне. Але інжынерам-механікам, аб чым марыў першапачаткова, стаць не давялося. Пасля службы ў войску па парадзе малодшага брата, які вучыўся ў Гродзенскім сельгасінстытуце, перавёўся на агранамічны факультэт гэтай ВНУ. Вытворчую практыку праходзіў у лепшай гаспадарцы вобласці – калгасе “Прагрэс” Гродзенскага раёна, яго старшынёй быў легендарны Аляксандр Дубко. Папрасіўся сюды ўслед за сваёй жонкай, з якой пазнаёміўся падчас вучобы ў інстытуце. Тады тут закладвалі першы ў вобласці буйны прамысловы сад. Новая справа захапіла будучага маладога спецыяліста. Заўважыўшы яго стараннасць, кіраўніцтва гаспадаркі запрасіла да сябе на пастаянную працу пасля атрымання дыплома.

Спачатку прызначылі аграномам вытворчага ўчастка, а потым і ягоным начальнікам. З уласцівым яму стараннем Серахан узяўся за працу. Неўзабаве ўчастак стаў найлепшым не толькі ў калгасе, але і ў вобласці. Уражвалі ўраджаі збожжавых, цукровых буракоў. Вынік высокіх дасягненняў у раслінаводстве – ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга, які ўпрыгожыў грудзі Уладзіміра Часлававіча. Па гэтыя поспехі прыйшлі і павышэнні на пасадзе: галоўны аграном, намеснік старшыні гаспадаркі. Чвэрць стагоддзя адпрацаваў у “Прагрэсе”. Потым новая вяха ў яго працоўнай біяграфіі – ААТ «Васілішкі».

Узначаліўшы акцыянернае таварыства, на сёння самае буйное ў Шчучынскім раёне, Уладзімір Серахан імкнуўся дасягнуць эфектыўнасці вытворчасці не горш, чым у “Прагрэсе”. У першую чаргу падняць на больш высокі ўзровень вытворчасць свініны і малака, выкарыстоўваючы найноўшыя сусветныя тэхналогіі, паляпшаючы генетыку жывёлы. У апошнія гады тут прыкметна адужэла матэрыяльна-тэхнічная база і іншых сфер эканомікі. “Працаваць трэба не дзеля лічбаў, а для істотных эканамічных зрухаў і дабрабыту працаўнікоў прадпрыемства”, – казаў ён.

Дырэктар заўсёды падтрымліваў любыя інавацыі, якія абяцаюць прыбытак. Але ставіўся да іх асцярожна. Спецыялістаў, якія прапаноўвалі паспрабаваць нешта новае, папярэджваў: “Глядзі не нашкодзь. Спачатку правядзі эксперымент на невялікім участку. Калі ён апынецца паспяховым, толькі тады шырэй укараняй у вытворчасць. Дзейнічаць трэба з улікам перадавога досведу».

Гаворачы аб людзях, Уладзімір Часлававіч неяк заўважыў:

– У чалавеку больш за ўсё шаную сумленнасць і прыстойнасць. Гэтыя якасці для мяне заўжды на першым плане. У кожнай сітуацыі імкнуся прымаць рашэнне, толькі калі выразна ведаю рэальны стан спраў, валодаю ўсімі фактамі. Поспех любой працы залежыць ад зладжанасці ўсяго калектыва.

Уладзімір Серэхан усёй душой хварэў за сваю сельгасарганізацыю: шчыра цешыўся яе поспехам, цяжка перажываў з-за няўдач. Сапраўдным ударам стаў для яго склон быдла з-за афрыканскай чумы свіней. Упарта шукаў яго прычыну і не супакоіўся, пакуль поўнасцю не аднавіў пагалоўе.

Дзякуючы нястомным намаганням, высокім чалавечым якасцям ён набыў павагу не толькі ў сваім працоўным калектыве. Акрамя ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга, яго заслугі адзначаны залатым медалём ВДНГ “За дасягнутыя поспехі ў развіцці сельскай гаспадаркі”, ганаровымі граматамі Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь, Кіраўніцтва справамі Прэзідэнта, ганаровым званнем “Заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь” і іншымі. У мінулым годзе яго імя занесена ў Кнігу славы Шчучынскага раёна.

Ніна ЛІПСКАЯ, памочнік кіраўніка сельгаспрадпрыемства:

– Ужо 36 гадоў працую ў гаспадарцы. Была намеснікам дырэктара па эканоміцы, зараз на пасадзе памочніка. З Уладзімірам Часлававічам прапрацавала амаль 15 гадоў. Ня верыцца, што яго больш няма. У душы нейкая пустата.

Гэта быў Чалавек з вялікай літары. Для мяне ён не толькі кіраўнік, але і настаўнік. З аднаго боку, патрабавальны, з другога – чалавечны. Усе пытанні, з якімі да яго звярталіся людзі, стараўся вырашыць станоўча. Ён і мяне навучыў беражліва адносіцца да кожнага работніка. Імкнуўся згуртаваць калектыў, згладзіць вострыя куты ў адносінах. У любым чалавеку шукаў нешта станоўчае, каб заахвоціць яго маральна і матэрыяльна. Калі сельгаспрадпрыемства атрымлівала грашовую прэмію за перамогу ў якім-небудзь раённым спаборніцтве, адмаўляўся ад сваёй долі на карысць іншых работнікаў.

Ніводны кіраўнік у раёне не валодае такім запасам прафесійных ведаў, як Серехан. Ён жартаваў: «Гэта таму, што я не адну рыдлёўку зламаў, пакуль сад у Верцялішках пасадзіў». Быў перадавым ва ўсіх адносінах. Выдатна разбіраўся і ў эканоміцы, і ў жывёлагадоўлі…

Іван Кімашэўскі, начальнік вытворчасці раслінаводчай прадукцыі ААТ «Васілішкі»:

– Уладзімір Часлававіч быў аграномам, і я таксама, таму нашы прафесійныя інтарэсы супадалі. Як больш дасведчаны, ён заўсёды дапамагаў мне парадамі. Прыслухоўваўся і да майго меркавання. У складаных пытаннях заўжды з ім знаходзілі кампраміс. Серахан часта вышукваў нешта новае ў інтэрнэце, у сельскагаспадарчых часопісах і запрашаў мяне абмеркаваць. Каб менш купляць бялковых дабавак для жывёлы і эканоміць грошы, па яго ініцыятыве ўжо некалькі гадоў сеем сою і сланечнік.

Паколькі гаспадарка наша насенняводчая, праводзім эксперыменты з рознымі сельгаскультурамі. На дасведчаных палях высейваем да некалькіх дзясяткаў розных гатункаў і гібрыдаў. Толькі кукурузы штогод ад 40 да 60 сартоў. Паспяхова мінулыя выпрабаванні ўкараняем у вытворчасць. У гэтым быў зацікаўлены і наш былы дырэктар.

Адна з яго любімых галін – садоўніцтва. Сад у сельгаспрадпрыемстве займае 120 гектараў. Уладзімір Часлававіч планаваў пасадзіць там адну з самых карысных ягад – буякі.

Гэта быў разумны і добры чалавек. Такіх, нажаль, не так шмат на зямлі…

Святлана ГАБИС, галоўны адмысловец па ідэалагічнай працы гаспадаркі:

– Уладзімір Часлававіч выдатна разумеў: неабходна выплачваць годную заработную плату, стварыць камфортныя ўмовы для жыццядзейнасці, каб затрымаць моладзь на вёсцы. Таму вялікую ўвагу ўдзяляў сацыяльнай сферы. Амаль штогод жыллё для працаўнікоў акцыянернага таварыства будавалася не толькі ў Васілішках, але і ў іншых аграгарадках, дзе размяшчаецца сур’ёзная вытворчая база і патрэбныя працоўныя рукі, – у Гурнафелі, Галавічполле, Бакштах. Напрыклад, у 2020-м пабудаваны адзін 8-кватэрны жылы дом, а ў 2019-м яшчэ два такія ж. У гэтым годзе пад жыллё запланавана рэканструкцыя былога дзіцячага сада, там будзе 14 кватэр. Перавагай пры атрыманні жылля карыстаюцца маладыя сем’і. А каб спецыялісты па прыбыцці ў сельгаспрадпрыемства не думалі, дзе ім размясціцца, будынак васьмігадовай школы ў Гурнафелі перабудаваны пад інтэрнат.

За кошт гаспадаркі ўзведзена прыбудова да школы. Тут жа адкрыты два басейны: адзін для дзяцей, другі для дарослых. Пабудаваны Дом культуры, дзе размясціліся бібліятэка, музычная школа, розныя гурткі па інтарэсах. На тэрыторыі акцыянернага таварыства дзве школы і дзіцячы сад, школа развіцця дзіцяці. Ім увесь час выдзяляецца матэрыяльная дапамога на рамонт, куплю неабходнага абсталявання. Для патаннення школьных абедаў – розная гародніна.

Галоўныя якасці былога нашага кіраўніка – справядлівасць, сумленнасць. Ён заўсёды стараўся трымаць сваё слова.

Час ідзе, горыч страт і страт згладжваецца, мы займаемся паўсядзённымі справамі. Але жыве памяць. І чым лепшы чалавек, тым даўжэй. Уладзіміра Часлававіча памятаць будуць доўга…

https://www.sb.by/articles/ne-odnu-lopatu-slomal-poka-sad-posadil.html